TUTANAKLARI No: 7, Haziran 2010 IRAK KÜRT BÖLGESEL YÖNETİMİ BAŞKANI MESUT BARZANİ NİN DA 4 HAZİRAN 2010 TARİHİNDE YAPTIĞI KONUŞMA IRAQI KURDISH REGIONAL GOVERNMENT S PRESIDENT MASSOUD BARZANİ S SPEECH AT ON 4 JUNE 2010 المحاضرة التي القاها السيد مسعود البارزاني رئيس ادارة االقليم الكردي في العراق بتاريخ 4 حزيران / يونيو 2010 في أورسام ORTADOĞU STRATEJİK ARAŞTIRMALAR MERKEZİ CENTER FOR MIDDLE EASTERN STRATEGIC STUDIES مركز الشرق األوسط للدراسات االستراتيجية ORTADOĞU STRATEJİK ARAŞTIRMALAR MERKEZİ
TUTANAKLARI
ORTADOĞU STRATEJİK ARAŞTIRMALAR MERKEZİ STRATEJİK BİLGİ YÖNETİMİ, ÖZGÜR DÜŞÜNCE ÜRETİMİ ORTADOĞU STRATEJİK ARAŞTIRMALAR MERKEZİ Tarihçe Türkiye de eksikliği hissedilmeye başlayan Ortadoğu araştırmaları konusunda kamuoyunun ve dış politika çevrelerinin ihtiyaçlarına yanıt verebilmek amacıyla, 1 Ocak 2009 tarihinde Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi () kurulmuştur. Kısa sürede yapılanan kurum, çalışmalarını Ortadoğu özelinde yoğunlaştırmıştır. Ortadoğu ya Bakış Ortadoğu nun iç içe geçmiş birçok sorunu barındırdığı bir gerçektir. Ancak, ne Ortadoğu ne de halkları, olumsuzluklarla özdeşleştirilmiş bir imaja mahkum edilmemelidir. Ortadoğu ülkeleri, halklarından aldıkları güçle ve iç dinamiklerini seferber ederek barışçıl bir kalkınma seferberliği başlatacak potansiyele sahiptir. Bölge halklarının bir arada yaşama iradesine, devletlerin egemenlik halklarına, bireylerin temel hak ve hürriyetlerine saygı, gerek ülkeler arasında gerek ulusal ölçekte kalıcı barışın ve huzurun temin edilmesinin ön şartıdır. Ortadoğu daki sorunların kavranmasında adil ve gerçekçi çözümler üzerinde durulması, uzlaşmacı inisiyatifleri cesaretlendirecektir Sözkonusu çerçevede, Türkiye, yakın çevresinde bölgesel istikrar ve refahın kök salması için yapıcı katkılarını sürdürmelidir. Cepheleşen eksenlere dâhil olmadan, taraflar arasında diyalogun tesisini kolaylaştırmaya devam etmesi, tutarlı ve uzlaştırıcı politikalarıyla sağladığı uluslararası desteği en etkili biçimde değerlendirebilmesi bölge devletlerinin ve halklarının ortak menfaatidir. Bir Düşünce Kuruluşu Olarak ın Çalışmaları, Ortadoğu algalımasına uygun olarak, uluslararası politika konularının daha sağlıklı kavranması ve uygun pozisyonların alınabilmesi amacıyla, kamuoyunu ve karar alma mekanizmalarına aydınlatıcı bilgiler sunar. Farklı hareket seçenekleri içeren fikirler üretir. Etkin çözüm önerileri oluşturabilmek için farklı disiplinlerden gelen, alanında yetkin araştırmacıların ve entelektüellerin nitelikli çalışmalarını teşvik eder. ; bölgesel gelişmeleri ve trendleri titizlikle irdeleyerek ilgililere ulaştırabilen güçlü bir yayım kapasitesine sahiptir., web sitesiyle, aylık Ortadoğu Analiz ve altı aylık Ortadoğu Etütleri dergileriyle, analizleriyle, raporlarıyla ve kitaplarıyla, ulusal ve uluslararası ölçekte Ortadoğu literatürünün gelişimini desteklemektedir. Bölge ülkelerinden devlet adamlarının, bürokratların, akademisyenlerin, stratejistlerin, gazetecilerin, işadamlarının ve STK temsilcilerinin Türkiye de konuk edilmesini kolaylaştırarak bilgi ve düşüncelerin gerek Türkiye gerek dünya kamuoyuyla paylaşılmasını sağlamaktadır. www.orsam.org.tr
TUTANAKLARI, No: 7 IRAK KÜRT BÖLGESEL YÖNETİMİ BAŞKANI MESUT BARZANİ NİN DA 4 HAZİRAN 2010 TARİHİNDE YAPTIĞI KONUŞMA IRAQI KURDISH REGIONAL GOVERNMENT S PRESIDENT MASSOUD BARZANİ S SPEECH AT ON 4 JUNE 2010 المحاضرة التي القاها السيد مسعود البارزاني رئيس ادارة االقليم الكردي في العراق بتاريخ 4 حزيران / يونيو 2010 في أورسام Haziran 2010 - Ankara
TUTANAKLARI Prof. Dr. Meliha Altunışık: Günaydın. Bugün ın Iraklı siyasi liderleri ağırladığı bir başka toplantısında Ekselansları Sayın Mesud Barzani yi ağırlamaktan ötürü çok mutluyuz. Sayın Barzani 1946 yılında, İran ın Mahabad şehrinde doğmuştur. 1971 de Kürdistan Demokratik Partisi Merkez Komitesi ne daha sonra da partinin Siyasi Büro suna seçilmiştir. Bildiğiniz gibi kendileri Irak ın tanınmış ve siyasetle yakından ilgili bir ailesinden gelmektedir. Sayın Barzani daha sonra, 1979 da KDP nin lideri olarak seçilmiş ve bu görevi 1993 ve 1999 da yeniden seçilmek suretiyle sürdürmüştür. Sayın Barzani Irak taki Kürt siyasal partileri arasında işbirliği sağlanmasında önemli bir rol oynamıştır. 1991 Körfez Savaşı ndan sonra, Sayın Barzani Saddam Hüseyin rejimine karşı Kürt hareketinin eşgüdümünü sağlamıştır. Irak ta ilk olarak seçimler Kürt bölgesinde Mayıs 1992 de yapılmıştır ve bu seçim sonucu ilk Kürt Ulusal Meclisi açılmıştır. 2003 deki savaştan sonra Sayın Barzani, Yönetim Konseyi ne atanmış ve dönüşümlü başkanlığını Mayıs 2004 de yürütmüştür. Sayın Barzani Kürt bölgesinin ve hükümetinin geçici yönetim hukukunda resmi olarak tanınması konusunda çok kritik bir rol oynamıştır. Daha sonra, diğer siyasi kurumlarla birlikte Irak Anayasası nın oluşturulması sürecinde ve Irak ta yeni bir federal sistemin oturtulmasında merkezi bir rol üstlenmiştir. Sayın Barzani 12 Haziran 2005 de Kürt Parlamentosu tarafından Kürt bölgesinin ilk başkanı olarak seçilmiştir. Temmuz 2009 da ise Kürt Bölgesel Yönetimi ndeki ilk doğrudan başkan seçiminde %69,6 oy alarak tekrar başkan seçilmiştir. Bildiğiniz gibi Sayın Barzani İçişleri Bakanı, Doğal Kaynaklar Bakanı, Ticaret bakanı ve Eğitim Bakanı ile birlikte Türkiye ye gelmiştir. Şimdiden güvenlik ve ekonomi alanlarında önemli işbirliği anlaşmalarının görüşüldüğünü duyduk. Ve şimdi sözü Ekselansları Sayın Barzani ye bırakmak istiyorum. Sayın Barzani: Öncelikle bu sabah sizlerle konuşma fırsatını bulduğumdan ötürü çok memnunum. Türkiye ziyaretimiz, Türk İçişleri ve Dışişleri Bakanlarının Irak ın Kürdistan bölgesine yaptıkları ziyaretlerin bir devamı olarak gerçekleşmiştir. İlişkilerimizde yeni bir dönemin başladığını söylemek mümkündür. Erbil de Türkiye Konsolosluğu resmi olarak açılmıştır. Kürdistan bölgesinde aktif olan en fazla sayıdaki 4
IRAK KÜRT BÖLGESEL YÖNETİMİ BAŞKANI MESUT BARZANİ NİN DA 4 HAZİRAN 2010 TARİHİNDE YAPTIĞI KONUŞMA şirket Türk şirketleridir. Tüm alanlarda güçlü ilişkiler kurabileceğimiz parlak bir gelecek önümüzdedir. Türk halkına, Türk hükümetine ve komşu olduğumuz gerçeğine saygı duymaktayız. Arzumuz sonsuza kadar barış içerisinde yaşamak ve sıcak ilişkiler sürdürmektir. Ziyaretimiz bu temel üzerinde ilişkileri güçlendirmek ve sağlamlaştırmak ve bu sayede ilişkilerde önemli bir mesafe kat etmek üzere gerçekleşmiştir. Bu bağlamda, Ekselansları Sayın Başbakan, Dışişleri Bakanı ve İçişleri Bakanı işle dün toplantılar yürüttük. Bu toplantıların sonuçlarından memnunuz. Ortak bir anlayışın mevcut olduğunu gördük. Bildiğiniz gibi Kürdistan bölgesinde güvenlik durumu gayet istikrarlıdır. Kürdistan bölgesinin güvenli oluşu Türkiye ve Irak ın ortak menfaatleri için bir köprü ve koridor vazifesi görebilir ve Türkiye nin Basra Körfezi ne inmesi için faydalıdır. Biz Irak ın Anayasa ya uygun yönetildiği sürece bütünlüğüne bağlıyız. Zira Irak halkının ve tüm bölgenin çıkarının buna bağlı olduğunu görmekteyiz. Bildiğiniz gibi biz Irak ta seçim konusu ile meşgulüz. Seçim sonuçları resmi olarak son birkaç gün içerisinde Anayasa Mahkemesi tarafından onaylandı. Bu noktadan sonra hükümet kurulmasına yönelik olarak ciddi bir müzakere süreci başlamaktadır. Kürdistan bölgesi olarak biz bu sürecin önündeki engelleri kaldırmak için yardımcı bir rol oynamaktayız. Bu süreçte ve gelecekte, biz Irak ın kapsayıcı, tüm toplulukları temsil eden bir hükümete ihtiyacı olduğunu düşünüyoruz. Herhangi bir topluluğun dışlandığı veya marjinalize edildiği bir hükümetin işlemeyeceğini düşünmekteyiz. Ve görüşmelerin bu temel üzerinde süreceğini ve önümüzdeki hafta bu hususta diğer siyasi bloklarla görüşmek üzere Bağdat a bir delegasyon göndereceğimizi belirtmek isterim. Aslında konuşmaya daha fazla devam etmek istemiyorum. Spesifik alanlarda sorularınız varsa sormanız için size fırsat vermeyi tercih. Geldiğiniz için bir kez daha teşekkür ediyorum. Oytun Orhan (): Sayın Barzani, bu ziyaretinizden sonra Türkiye ve Kürt Bölgesel Yönetimi arasındaki ilişkilerde nelerin değişeceği konusundaki düşüncelerinizi öğrenmek istiyorum. Teşekkür ederim. Elbette bir süredir Türkiye ve Kürdistan bölgesi arasındaki ilişkiler rayında gitmektedir. Bu ziyaretin, mevcut işbirliğini farklı alanlarda daha verimli ve etkili işlemesi bakımından geliştirip derinleştirecek bir itici güç sağlayacaktır. 5
TUTANAKLARI Özgür Ünlühisarcıklı (Alman Marshall Fonu): Ankara da görüşeceğiniz konulardan birinin Türkiye ve Irak Kürdistan hükümeti arasında PKK terör örgütüne karşı işbirliği olması bekleniyordu. Bu görüşmelerin gizli olduğunu biliyorum ancak bu hususta bize bir miktar bilgi verebilir misiniz? Öncelikle şunu belirtmek isterim ki Kürt veya Türk olsun, herhangi bir Türk vatandaşının kanının akıtılması bizim açımızdan çok talihsiz ve üzücü bir olaydır. Şiddete ve kan dökülmesine karşıyız. Ekselansları Sayın Başbakan ve Türk Hükümetinin, Türkiye de Kürt sorununu çözmek üzere izlediği açılım politikasını kuvvetle destekliyoruz. Tecrübeler göstermiştir ki bu tip bir sorun şiddet ve askeri yöntemlerle çözülemez. Açılım politikası devam ettikçe, bu hususta Türk hükümeti ve ekselansları Sayın Başbakan tarafından cesur adımlar atıldıkça, mantıklı ve verimli bir çözüme daha da yaklaşacağımıza inanmaktayız. Bütün tarafların açılım politikasına olumlu yaklaşması bakımından elimizden gelenin en iyisini yapacağız ve hiçbir çabadan sakınmayacağız. Kürdistan Bölgesel Hükümeti olarak biz bunu destekliyoruz. Bu sorunun savaşla çözülmeyeceğine inandığımızdan ve tecrübelerin de başka türlü yöntemlerin denenmesi gerektiğini kanıtladığından ötürü bizim politikamız bu yöndedir ve bu soruna kökten bir çözüm bulunabilmesi için Türkiye hükümetiyle her türlü desteği ve işbirliğini sağlamaya da hazırız. Politikamız budur. Osman Göksel (BTC ve Nabucco Türkiye Koordinatörü): Boru hatlarına dair bir soru sormak istiyorum. Katar doğalgazının Irak ve Kürt bölgesi üzerinden Türkiye ye getirilmesi konusunda projeler mevcuttur. Aynı zamanda siyasi istikrar ve boru hatlarının güvenliği gibi konuları da içeren bu tür projeleri destekliyor musunuz? Böyle bir girişimi güçlü bir şekilde destekleriz. Sadece Katar dan değil aynı zamanda Irak tan ve Kürdistan bölgesinden çıkan doğalgaz da bu botu hattına eklenmelidir. Bu, Türkiye, Irak ve Avrupa arasındaki ilişkileri güçlendiren bir gelişme olur. Ve biz bu boru hattının güvenliğini sağlamak konusunda güvence verebiliriz. Cihan Candemir (Yüksel İnşaat Başkanı): Sayın Barzani ye hoş geldiniz demek istiyorum. Daha fazla siyasi soru olacağını düşündüm ve bekledim. Ancak siyasi soru olmadığına göre konuyu e- konomik alana kaydırabileceğimi düşündüm. DEİK Türk Irak İş Konseyinin bir üyesiyim. Şirketim hâlihazırda Kuzey Irak ta çalışmaktadır. Irak ta ve Irak ın kuzeyindeki ekonomik kalkınma bakımından fikirlerinizi ve Türk işadamlarına olan mesajlarınızı almak isterim. Elbette Türk şirketlerinin Irak ın bütününde ve Kürdistan bölgesinde oynamakta olduğu rolü memnuniyetle karşılamaktayız. Irak ın diğer kısımlarında güvenlik sorunları yaşandığından şirketler orada faaliyet gös- 6
IRAK KÜRT BÖLGESEL YÖNETİMİ BAŞKANI MESUT BARZANİ NİN DA 4 HAZİRAN 2010 TARİHİNDE YAPTIĞI KONUŞMA terememektedir. Ancak, Kürdistan bölgesi iş için müsaittir ve eminim ki bizim açık, uygun, yatırımcı dostu ve teşvikler içeren Yatırım Kanunumuzu görmüşsünüzdür. Şirketlerin bölgeye gelmesini memnuniyetle karşılarız. Bölgede bir Türk konsolosluğunun açılmış olması Türk hükümeti tarafından tanınan şirketleri bizim de tanımamız bakımından eşgüdüm fırsatları sunmaktadır. Bu bize, Türk şirketlerinin etkili bir rol oynaması bakımından bir garanti vermektedir. Marie-Theresa Helal (Kanada Büyükelçiliği): Daha siyasi nitelikte bir sorum olacak. Seçim sonuçları resmi olarak açıklandığına göre koalisyonlar arası görüşme süreci başlayacaktır. Bu hususta görüşme sürecinin nasıl işleyeceği ve sizin bu süreçte nasıl bir strateji izleyeceğinize dair bir miktar fikir sahibi olmak bakımından sizin görüşlerinizi öğrenmek isterim. Teşekkürler. Seçimlerde iyi sonuç elde eden dört önemli liste vardır. Bunlar Allavi nin liderliğindeki el-irakiye listesi, Maliki nin liderliğindeki Kanun Devleti listesi, Irak Ulusal İttifakı ve Kürdistan İttifakı. Bu listelerden hiçbiri, diğerlerine ihtiyaç duymadan hükümet kurabilecekleri bir çoğunluğa u- laşamamışlardır. Irak Anayasasına göre oyların çoğunluğunu alan en büyük blok hükümet kurmakla görevlendirilecektir. Anayasa nın bu hükmünün bazı yorumlarına göre en büyük blok ifadesi illa kazanan liste anlamına gelmemektedir; aynı zamanda parlamentonun ilk toplantısından önce iki bloğun bir araya gelip bir blok oluşturması durumunda hükümeti kurma görevi bu bloğa da verilebilir. Birkaç gün önce Anayasa Mahkemesi seçim sonuçlarını onaylamıştır. Şimdiye kadar el-irakiye en büyük listedir. Fakat parlamentonun toplanışından önce Kanun Devleti ve Irak Ulusal İttifakı listeleri birleşirlerse çoğunluğu oluşturabilirler. Ancak, durumun olduğu gibi kaldığı takdirde Allavi hükümeti kurmakla görevlendirilecektir. Ancak diğer iki liste birleşirse onların adayı hükümet kurmakla görevlendirilmelidir. Parlamentonun toplanmasına iki hafta vardır; dolayısıyla önümüzdeki süreç en fazla iki hafta olabilir. Biz Kürtler rolümüzü oynamaya devam edeceğiz. Rolümüz nettir. Sün- 7
TUTANAKLARI komşularıyla olan ilişkileri hakkında düşüncelerinizi öğrenmek isterim. nileri marjinalize etmek ve dışlamak amacıyla Şiilerle bir koalisyona girmeyeceğiz. Veya Şiileri zayıflatmak amacıyla Sünnilerle de bir ittifak yapmayacağız. Verimli bir rol oynayabilmemiz bakımından hepimizin birlikte çalışmasını tercih ederiz. Fakat eğer bir grup diğerlerini marjinalize etmek veya dışlamak amacında olursa biz bunun bir parçası olmayacağız. Ogün Duru (): Sayın Başkan, Türkiye ye hoş geldiniz. Sayın Başkan, Türkiye ve Irak arasındaki vize uygulamasını nasıl değerlendiriyorsunuz ve vize uygulamasının kaldırılmasının Türkiye-Irak ikili ilişkilerini ve Türkiye nin bölgenizle ilişkilerini nasıl etkileyeceğini düşünüyorsunuz? Elbette vizenin kaldırılması fikrini destekleriz. Ancak bu her iki ülkenin başkentlerinde, yani Ankara ve Bağdat ta, dışişleri bakanlarının alacağı bir karar olacaktır. Bizi ilgilendirdiği ölçüde diyebiliriz ki vizenin kaldırılması işbirliği ufkunun genişlemesi bakımından daha iyi bir fırsat sunacaktır. Prof. Dr. Meliha Altunışık: Irak ın Türkiye ile ilişkilerinden bahsettik, ancak ben sizin Irak ın diğer Politikamız açık ve nettir. Komşu ülkelerle işbirliği, karşılıklı saygı ve fayda üzerine kurulu iyi komşuluk ve dostluk ilişkileri sürdürmek isteriz. Ayrıca, Irak ın komşularının yaşamakta olduğumuz krizlerin aşılmasında bize yardımcı olmalarını isteriz. Ancak bu husus, komşu ülkelerin içişlerimize karışması veya Irak halkının adına karar vermesi manasına gelmez. Sizi bilgilendirmek isterim ki, Baas rejiminin düşüşünden beri, yakından takip ettiğimiz kadarıyla Türkiye den Irak a bir tek teröristin geçtiğini bile görmedik. Bu da Türkiye nin Irak ın güvenlik ve istikrarı konusundaki hassasiyetini göstermektedir. Bu durum Irak halkının ve Kürdistan bölgesindeki insanların takdir ettiği bir durumdur, zira Türkiye nin desteklediği veya geçmesine göz yumduğu hiçbir terörist tarafından Irak ta kan dökülmemiştir. Türkiye Irak a geçmek isteyen kişilere ne destek vermiştir ne de göz yummuştur. Finlandiya Büyükelçiliği Yetkilisi: Bugün burada oluşunuzu Türkiye ve bölgesel hükümetiniz arasındaki olumlu bir gelişme olarak değerlendirmekteyiz. Ziyaretinizin ve görüşmelerinizin normalleşme sürecini ilerleteceğini ve siz Ekselanslarını burada daha sık göreceğimizi söyleyebilir miyiz? Elbette ki bu ziyaretle birlikte ilişkiler yeni bir aşamaya girmiştir. Bizim buraya gelmemiz ve Türkiye deki kardeşlerimizin bizi ziyaret etmesi çok nor- 8
IRAK KÜRT BÖLGESEL YÖNETİMİ BAŞKANI MESUT BARZANİ NİN DA 4 HAZİRAN 2010 TARİHİNDE YAPTIĞI KONUŞMA maldir ve ulaşmak istediğimiz hedef de budur. Dışişleri Bakanı nın dünkü basın konferansında belirttiği üzere esas normal olmayan veya olağanüstü olan şey ziyaretlerin gerçekleşmemesi durumudur. Ziyaretlerin olması gayet normal ve olağandır, bu hususta kendisinin görüşlerini ve konumunu paylaşıyorum. Oytun Orhan (): Sayın Barzani, bize Türkiye ve Kürt Bölgesel Yönetimi arasında planlanan serbest ticaret bölgesi hakkında bilgi verir misiniz? Esasında bu konu üzerinde bir süredir durmaktayız. Her iki ülkedeki ilgili bakanlıklar çalışmalarını devam ettirmektedir. Prof. Dr. Meliha Altunışık: Toplantıyı burada sonlandırıyoruz. Geldiğiniz için çok teşekkür ederiz. 9
TUTANAKLARI AKADEMİK KADROSU Hasan Kanbolat Habib Hürmüzlü Doç. Dr. Veysel Ayhan Doç. Dr. Mehmet Şahin Doç. Dr. Harun Öztürkler Doç. Dr. Özlem Tür Yrd. Doç. Dr. Serhat Erkmen Dr. Neslihan Kevser Çevik Dr. Didem Danış Dr. Jale Nur Ece Dr. İlyas Kamalov Dr. Bayram Sinkaya Dr. Süreyya Yiğit Av. Aslıhan Erbaş Açıkel Volkan Çakır Bilgay Duman Ogün Duru Oytun Orhan Sercan Doğan Nebahat Tanriverdi Selen Tonkuş Kareem Uğur Çil Nazlı Ayhan Leyla Melike Koçgündüz Göknil Erbaş Aslı Değirmenci Jubjana Vila Başkanı Danışmanı, Ortadoğu Danışmanı, Ortadoğu - Abant İzzet Baysal Üniversitesi Danışmanı, Ortadoğu - Gazi Üniversites Danışmanı, Ortadoğu Ekonomileri - Afyon Kocatepe Üniversitesi Danışmanı, Ortadoğu - ODTÜ Danışmanı, Ortadoğu - Ahi Evran Üniversitesi Danışmanı, Ortadoğu Danışmanı, Ortadoğu - Galatasaray Üniversitesi Danışmanı, Deniz Emniyeti ve Güvenliği Danışmanı, Avrasya Danışmanı, Ortadoğu - Atatürk Üniversitesi Danışmanı, Avrasya Danışmanı, Enerji-Deniz Hukuku Danışmanı, Afrika Uzmanı, Ortadoğu Yönetici Editörü Uzmanı, Ortadoğu Uzman Yardımcısı, Ortadoğu Uzman Yardımcısı, Ortadoğu Uzman Yardımcısı, Ortadoğu Uzman Yardımcısı, Ortadoğu Uzman Yardımcısı, Ortadoğu & Projeler Uzman Yardımcısı, Ortadoğu & Projeler Uzman Yardımcısı, Karadeniz Uzman Yardımcısı, Ortadoğu Uzman Yardımcısı, Ortadoğu Su Araştırmaları Programı Dr. Tuğba Evrim Maden Dr. Seyfi Kılıç Kamil Erdem Güler Çağlayan Arslan DANIŞMA KURULU Su Araştırmaları Programı Hidropolitik Uzmanı Su Araştırmaları Programı Hidropolitik Uzmanı Uzman Yardımcısı, Su Araştırmaları Programı Uzman Yardımcısı, Su Araştırmaları Programı Dr. İsmet Abdülmecid Irak Danıştayı Eski Başkanı Prof. Dr. Hayati Aktaş Karadeniz Teknik Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Hasan Alsancak BP & BTC Türkiye, Enerji Güvenliği Direktörü Prof. Dr. Meliha Benli Altunışık ODTÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Ahat Andican Devlet Eski Bakanı, İstanbul Üniversitesi Prof. Dr. Dorayd A. Noori Irak ın Ankara Büyükelçiliği Kültür Müsteşarı Yardımcısı Prof. Dr. Tayyar Arı Uludağ Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ali Arslan İstanbul Üniversitesi, Tarih Bölümü Başar Ay Türkiye Tekstil Sanayi İşveren Sendikası Genel Sekreteri Prof. Dr. Mustafa Aydın Kadir Has Üniversitesi Rektörü Doç. Dr. Ersel Aydınlı Bilkent Üniversitesi Rektör Yardımcısı & Fulbright Genel Sekreteri Doç. Dr. Veysel Ayhan Ortadoğu Dan., Abant İzzet Baysal Üni., Uluslararası İlişkiler Böl. Prof. Dr. Hüseyin Bağcı ODTÜ, Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Itır Bağdadi İzmir Ekonomi Üni. Öğretim Gör., Uluslararası İlişkiler ve Avrupa Birliği Böl. Prof. Dr. İdris Bal TBMM 24. Dönem Milletvekili Yrd. Doç. Dr. Ersan Başar Karadeniz Teknik Üniversitesi, Deniz Ulaştırma İşletme Müh. Bölüm Başkanı Kemal Beyatlı Irak Türkmen Basın Konseyi Başkanı Barbaros Binicioğlu Ortadoğu Danışmanı Prof. Dr. Ali Birinci Türk Tarih Kurumu Başkanı Doç. Dr. Mustafa Budak Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdür Yardımcısı E. Hava Orgeneral Ergin Celasin 23. Hava Kuvvetleri Komutanı Volkan Çakır Danışmanı, Afrika Doç. Dr. Mitat Çelikpala Kadir Has Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Prof. Dr. Gökhan Çetinsaya İstanbul Şehir Üniversitesi Rektörü Dr. Didem Danış Ortadoğu Danışmanı, Galatasaray Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü Prof. Dr. Volkan Ediger İzmir Ekonomi Üniversitesi, Ekonomi Bölümü Prof. Dr. Cezmi Eraslan Başbakanlık Atatürk Araştırma Merkezi Başkanı Prof. Dr. Çağrı Erhan Ankara Üniversitesi ATAUM Müdürü, SBF Uluslararası İlişkiler Bölümü Yrd. Doç. Dr. Serhat Erkmen Ortadoğu Dan., Ahi Evran Üni., Uluslararası İlişkiler Böl.Başkanı Dr. Amer Hasan Fayyadh Bağdat Üniversitesi, Siyaset Bilimi Fakültesi Dekanı Av. Aslıhan Erbaş Açıkel Danışmanı, Enerji-Deniz Hukuku Cevat Gök Irak El Fırat TV Türkiye Müdürü Mete Göknel BOTAŞ Eski Genel Müdürü Osman Göksel BTC ve NABUCCO Koordinatörü 10
IRAK KÜRT BÖLGESEL YÖNETİMİ BAŞKANI MESUT BARZANİ NİN DA 4 HAZİRAN 2010 TARİHİNDE YAPTIĞI KONUŞMA Timur Göksel Beyrut Amerikan Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Muhamad Al Hamdani Irak ın Ankara Büyükelçiliği Kültür Müsteşarı Habib Hürmüzlü Ortadoğu Danışmanı Numan Hazar Emekli Büyükelçi Doç. Dr. Pınar İpek Bilkent Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü Dr. Tuğrul İsmail TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü Dr. İlyas Kamalov Avrasya Danışmanı Doç. Dr. Hasan Ali Karasar Bilkent Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü Doç. Dr. Şenol Kantarcı Kırıkkale Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü Selçuk Karaçay Vodafone Genel Müdür Yardımcısı (Türkiye) Doç. Dr. Nilüfer Karacasulu Dokuz Eylül Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü Prof. Dr. M. Lütfullah Karaman Fatih Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Yrd. Doç. Dr. Şaban Kardaş TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü Doç Dr. Elif Hatun Kılıçbeyli Çukurova Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Prof. Dr. Aleksandr Knyazev Rus-Slav Üniversitesi (Bişkek, Kırgızistan) Prof. Dr. Erol Kurubaş Kırıkkale Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Prof. Dr. Talip Küçükcan Marmara Üniversitesi, Ortadoğu Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Arslan Kaya KPMG, Yeminli Mali Müşavir Dr. Hicran Kazancı Irak Türkmen Cephesi Türkiye Temsilcisi İzzettin Kerküklü Kerkük Vakfı Başkanı Doç. Dr. Mustafa Kibaroğlu Okan Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mosa Aziz Al Mosawa Bağdat Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mahir Nakip Ahmet Yesevi Üniversitesi Rektör Vekili Doç. Dr. Tarık Oğuzlu Bilkent Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü Prof. Dr. Çınar Özen Ankara Üniversitesi, SBF Uluslararası İlişkiler Bölümü Murat Özçelik Türkiye Cumhuriyeti Bağdat Büyükelçisi Doç. Dr. Harun Öztürkler Ortadoğu Danışmanı, Afyon Kocatepe Üni. İktisat Bölümü Dr. Bahadır Pehlivantürk TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü Prof. Dr. Victor Panin Pyatigorsk Üniversitesi (Pyatigorsk, Rusya) Doç. Dr. Fırat Purtaş Gazi Üni. Uluslararası İlişkiler Bölümü TÜRKSOY Genel Sekreter Prof. Dr. Suphi Saatçi Kerkük Vakfı Genel Sekreteri Ersan Sarıkaya Türkmeneli TV (Kerkük, Irak) Dr. Bayram Sinkaya Ortadoğu Danışmanı, Atatürk Üniversitesi Doç. Dr. İbrahim Sirkeci Regent s College (Londra, Birleşik Krallık) Dr. Aleksandr Sotnichenko St. Petersburg Üniversitesi (Rusya Federasyonu) Dr. Irina Svistunova Rusya Strateji Araş. Merk Türkiye-Ortadoğu Araş. Masası Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Şahin Ortadoğu Danışmanı, Gazi Üni. Uluslararası İlişkiler Bölümü Prof. Dr. Türel Yılmaz Şahin Gazi Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü Mehmet Şüküroğlu Enerji Uzmanı Doç. Dr. Oktay Tanrısever ODTÜ, Uluslararası İlişkiler Bölümü Prof. Dr. Erol Taymaz ODTÜ, Kuzey Kıbrıs Kampusü Rektör Yardımcısı (KKTC) Prof. Dr. Sabri Tekir İzmir Üniversitesi, İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Dr. Gönül Tol Middle East Institute Türkiye Çalışmaları Direktörü (ABD) Doç. Dr. Özlem Tür Ortadoğu Danışmanı, ODTÜ Uluslararası İlişkiler Bölümü M. Ragıp Vural 2023 Dergisi Yayın Koordinatörü Dr. Ermanno Visintainer Vox Populi Direktörü (Roma-İtalya) Dr. Umut Uzer İstanbul Teknik Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Prof. Dr. Vatanyar Yagya St. Petersburg Şehir Par. Milletvekil, St. Petersburg Üni. (Rusya Fed.) Dr. Süreyya Yiğit Avrasya Danışmanı ORTADOĞU ETÜTLERİ YAYIN KURULU Meliha Benli Altunışık Orta Doğu Teknik Üniversitesi Bülent Aras Dışişleri Bakanlığı Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanı Tayyar Arı Uludağ Üniversitesi İlker Aytürk Bilkent Üniversitesi Recep Boztemur Orta Doğu Teknik Üniversitesi Katerina Dalacoura Londra Ekonomi Üniversitesi (Birleşik Krallık) F. Gregory Gause Vermont Üniversitesi (ABD) Fawaz Gerges Londra Ekonomi Üniversitesi (Birleşik Krallık ) Ahmet K. Han Kadir Has Üniversitesi Raymond Hinnebusch St. Andrews Üniversitesi (Birleşik Krallık) Rosemary Hollis City Üniversitesi (Birleşik Krallık) Bahgat Korany Durham Üniversitesi (Birleşik Krallık) Peter Mandaville George Mason Üniversitesi (ABD) Emma Murphy Durham Üniversitesi (Birleşik Krallık) ORTADOĞU ANALİZ YAYIN KURULU Prof. Dr. Meliha Benli Altunışık Hasan Kanbolat Doç. Dr. Hasan Ali Karasar Yrd. Doç. Dr. Serhat Erkmen ODTÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü Başkanı Bilkent Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü Dan., Ahi Evran Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Böl. Başkanı 11
Mithatpaşa Caddesi 46/6 Kızılay-ANKARA Tel: 0 (312) 430 26 09 Fax: 0 (312) 430 39 48 www.orsam.org.tr, orsam@orsam.org.tr